लण्डन ड्रिम्स

‘लण्डन ड्रिम्स्’ हेर्न त बा“की नै छ । तर पनि फिल्म नहेर्दै यसको नाम मलाई निकै मन् प¥यो । लण्डन ड्रिम्स्ले गाउ“घरलाई नराम्रैस“ग गा“जेको छ । यसपटकको देउसीमा यसको स्पष्ट छनक पाइन्थ्यो । पहिलेजस्तो हामी समकालिनहरु यसपटक त्यतिसारो रम्न रकेनौं । पहिलो कुरा त गाउ“मा तन्नेरीहरु निकै कम थिए । देउसी खेल्न चाहिने जोसिलो टिम नै बन्न सकेन । अर्को कुरा बिदेशीएकाको घरमा पनि तनाब थियो । कोही युकेमा अझै सेटल हुन नसकेर त कोही भर्ना भइसकेका कलेज पनि ब्याकलिस्टमा परेर ।

पछिल्लोपटक बेलायत सरकारले त्यहा“ अध्ययन गर्न चहानेहरुलाई भिसामा निकै खुकुलो पारेपछी अहिले धेरै नेपाली बिद्यार्थीहरुको ध्यान एकनाशले यूकेमै केन्द्रीत छ । नया“ नियम लागु भएपछि मात्र ५ हजार बिद्यार्थी युके पूगेको बताइन्छ । एक दशकयता बिदेश गएर पढ्ने ट्रेन्डले नेपालमा पनि प्रवेश पाएपछि अहिले धेरै बिद्यार्थीहरुको अप्सन उच्च शिक्षाका लागि बिदेश जाने हुनेगर्छ । देशभित्रै अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको र रोजगारउन्मूक शिक्षाको बिकास नहु“दा बिदेश सरल बिकल्प बनेको छ । अवस्था जेजस्तो नै भएपनि स्टुडेन्ट भिसामा बिदेशीने धेरैले राम्रो पढाइस“गै उस्तै आम्दानीको सपना बोकेका हुन्छन् । ‘देशमा पैसा तिरेर पनि चाहेको राम्रो बिषय पढ्न पाइ“दैन । अनि बिदेश नगएर के गर्ने त ?’ शिवराम न्यौपानेले मेरो प्रश्नको सोझो उत्तर फर्काउ“छन् । नेपालमै इञ्निनियरिङ पढ्ने सपना बोकेका उनले दोस्रो प्रयासमा पनि पूल्चोक क्याम्पसमा नाम ननिकालेपछी अहिले युके उड्दै छन् । ‘बर्षेनी १० हजार बढीले दिने परिक्षामा राम्रँ र सुलभ सरकारी इञ्जिनियरिङ क्याम्पसहरुले ५ सय भन्दा बढीलाई पढाउन सक्दैनन् ।’ शिवरामले बिदेशीनुको कारण बताउ“दै बम्किन्छन् । ‘केही नभए पनि यहा“भन्दा त राम्रै होला नि ।’ उनी आशावादी नै छन् ।

बिदेशको पढाई राम्रोस“गै बढी खर्चिलो र असुरक्षित हु“दा पनि नेपाल बिद्यार्थीको अर्बोड क्रेजमा कुनै कमी आएको छैन । शिक्षा मन्त्रालयले पछिल्लो ५ बर्षभित्र मात्र ३० हजार बढी नेपाली बिद्यार्थीहरुलाई बिदेश पढ्न नो अब्जेक्सन लेटर दिनुले पनि देशभित्रै खपत हुनुपर्ने युवा जनशक्ति र ठूलो धनरासी बाहिरिहेको स्पष्ट खाका देखाउ“छ । यसले सिर्जना गर्ने बे्रन ड्रेनबारे कोही सचेत देखि“दैनन् ।

अहिले यूके गएका धेरै बिद्यार्थी नेपालीहरुद्वारा खोलिएका कलेजमा छन् । कम लगानीमा खोलिएका ति कलेजले आफूखुसी बिद्यार्थी झिकाउ“ने गरेको बिद्यार्थीहरु बताउ“छन् । एक महिना अघि लण्डन पुगेको दिपक आफू पढ्ने कलेज पुगेपछी एकछिन् त आत्तियो । न त्यहा“ वेवसाइसमा देखाइएको जस्तो ठूलो भवन थियो न त खुला मैदान नै । थोरै कोठाहरुमा भाडमा लिएर कलेज चलाइएका थिए । ठ्याक्कै पुतलिसडकका ट्युसन सेन्टरजस्ता । दिपकले मलाई इमेलमा गुनासो पोख्यो, ‘न पढाइको गुणस्तर छ न त कलेज आएको अनुभव नै हुन्छ । ’ बिदेशी भुमिमा नेपालीहरु नै नेपालीलाई ठग्दा बिद्यार्थीहरु आक्रोशित छन् । त्यस्ता कलेजहरुलाई अहिले त्यहा“को सरकारले ब्याकलिस्टमा राखेको छ । कतिको त लाइसेन्स नै रोकिने अवस्था आउ“दैछ । अब ६० दिनभित्र अर्को कलेज नखोजे भिसा नै नविकरण नहुने हु“दा बिद्यार्थीहरु तनावमा छन् ।

मह“गो युकेमा जागिर नपाउनु उनीहरुको अर्को समस्या बनेको छ । साथी किरण युके पुगेको डेढ महिना बितिसक्दा पनि अझै जागिरको टुङ्गो लगाउन सकेको छैन । ‘यहा“ पठाउने कन्सल्टेन्सीले २०१२ को ओलम्पिक भनेर जागिर सजिलै पाइने भन्थ्यो, तर सानै कामलाई पनि यहा“ निकै हानथाप छ । ’ किरणले दुखेसो पोख्यो । कन्सल्टेन्सीहरुले आसन्न ओलम्पिकलाई भजाएर बिद्यार्थीमा भ्रमको खेती गर्दा पनि सरकारले कुनै चासो नदिएकोमा ऊ आक्रोस ब्यक्त गर्छ । लण्डनमा मात्र एक दर्जनको हाराहारीमा रहेका त्यस्ता नेपाली कलेजहरु पढाउने उद्देश्यले भन्दा पनि स्टुडेन्ट भिसामा कमाउने ध्येयले गएका नेपालीहरुलाई कानुनी आधार बलियो बनाउने उद्देश्यले मात्र खोलिएजस्ता छन् ।

अब केही महिनाभित्रै क्यानाडाले आफ्नो स्टुडेन्ट इयर मनाउ“दै छ । बिद्यार्थीको ओहीरो त्यता पनि उत्तिकै लाग्नेछ । कन्सल्टेन्सीहरुलाई थप कमाउने बाटो खुल्नेछ । तर सरकारलाई आफ्ना जनशक्ति यसरी बिदेशीएको सोच्ने फुर्सदै छैन । उसलाई आफ्नै झिनामसिना काममा अल्झि“दै फुर्सद छैन । ‘जबसम्म देशभित्र अस्थिरता बढ्छ, शिक्षामा प्रशस्त अवसरहरु खुल्दैनन् बिद्यार्थीहरुको बिदेशीने क्रम उत्तिकै बढ्छ ।’ सुधन तर्क गर्छ । ‘बिद्यार्थीहरुको भविष्यबारे सरकारलाई त केही फिक्री नै छैन । उसले न त देशभित्र राम्ररी पढाउन सक्छ न त बाहिर पढ्न जानेलाई नै गाइड गर्न सकिरहेको छ ।’ सुधन सरकारप्रति निराशा ब्यक्त गर्छ । लण्डनबाट साथीहरु आफ्ना समस्याले भरिएका फोन र इमेल गरिरह“दा मलाई भने त्यही ‘लण्डन ड्रिम्स्’ हेर्न आतुर हु“दै जान्छु ।

Copied from Hello Shukrabar, a youth suppliment on KANTIPUR daily via http://www.ekantipur.com/