माओवादी द्वन्द्वले देशमा परिवर्तन ल्यायो भन्ने तर्कमा गौतम विश्वास गर्दैनन् । बरू, सामाजिक न्यायलाई अन्त्य गर्न उनीहरूले रोजेको औषधि गलत रहेकै कारण संक्रमणकाल लम्बिएको निष्कर्ष दिन्छन् । उनी के मान्छन् भने माओवादीले क्रमभंगताका नाममा भएका सामाजिक संस्थाको अन्त्य गरेको तर नयाँ संस्था प्रतिस्थापन गर्न चुकेकाले समाजमा विचलन आएको छ । जातीयताको मुद्दा नेपालमा धेरैअघिदेखि उठेको थियो । माओवादीले त्यसलाई आफ्नो राजनीतिक अस्त्र बनाएको मात्र हो ।
खास समस्या माओवादीको सैद्धान्तिक विचलनदेखि लोकतन्त्रप्रतिको उसको आस्थामै हो । देशमा आर्थिक विकास असफल भएर संरचनात्मक हिंसाले स्थान पाएको हो । ‘नेपाली समाजको समस्याबारे माओवादीले भन्ने ८० प्रतिशत कुराप्रति म सहमत हुन सकुँला तर उनीहरूले दिन खोजेका ९० प्रतिशत समाधानसँग म सहमत हुन सक्दिन,’ उनी लेख्छन् ।
संयुक्त राष्ट्रसंघको उपमहासचिव पदबाट अवकाशप्राप्त गौतमले राज्य संक्रमणको यही बुझाइ कुनै बेला ‘आउटसाइडर’ भएर त कुनै बेला प्रत्यक्ष संलग्न र हिस्सेदार भएर हेरेका छन् । उनी आफूलाई कुनै पार्टी विशेषको बिल्ला भिराउन खोज्दैनन् । तर, उनी कुनै बेला ‘राजावादी’ त कुनै बेला माओवादीका ‘जनदुस्मन’ भनेर आरोपित हुन्छन् । मानिसहरू ‘कि तिमी हामीसँग छौ कि हामीविरुद्ध’ भन्ने सहज तरिकाबाट हेर्दा उसको आलोचनात्मक पक्षलाई बिर्सने गर्छन् ।
