तन्नेरी स्ट्रिट सप

खल्तिमा पैसा रित्तिदै गर्दा मैले स्ट्रिट सपबारे थाह पाए“ । तिनै स्ट्रिट सप हु“दै दिनहु“ ओहरदोहर गर्दा पनि मैले त्यसअघि कहिल्यै त्यहा“को अनुभव लिएको थिइन । आजभोलि घरबाहिर खाजा खानु परे स्ट्रिट सप मेरो राम्रो बिकल्प बन्नेगर्छ । तर पहिलेजस्तै खल्ती हलुका हुनाले मात्र नसोच्नुस्, आजभोलि म स्ट्रिट सपको फ्यान नै हु“ । सडकछेउमा बसेर सस्तोमा खाजा खा“दै सडक र सडक पेटीका रमाइला घटना हेर्नु कम्ति रोचक हु“दैन । नपत्याए एकपटक आफै अनुभव गर्नुस् ।

‘खाजा खान स्ट्रिट सप जाने ?’ धेरै पहिल्यैदेखि निलकमल (जायसवाल)स“ग बसेर खाने अवसर जुरेको थिएन । कहिले समय त कहिले पैसा π सायद बिद्यार्थी जीवनमा कहिल्यै नपूग्ने यी दुई कुराले मलाईजस्तै धेरै तन्नेरीहरुलाई पिरोलेको हुनुपर्छ । आज निलकमलको इच्छा पनि पूरा गरिदिउ“ भन्ने मेरो योजना छ । ‘ठेलामा π’ उसले नाक खुम्च्यायो । ‘होइन स्ट्रिट सप’ म हासे“ । तर ऊ पनि गलत चाही“ थिएन । तराईमा हुर्केको ठिटो, उसले त्यहा“ त्यही जानेको हो । तराईमा धेरैजसो बिहार र उत्तर प्रदेशबाट आएकाहरुले अब्यवस्थित पाराले ठेलामा खानेकुरा बनाउ“छन् । सायद उसले काठमाण्डौंका स्ट्रिट सपलाई त्यसैगरी बुझेको छ । अनहाइजेनिक र फोहरी पाराले बनेका कमसल खानेकुरा खाने ठाउ“ । किनभने ऊ पनि यसअघि यहा“को अनुभव लिएको छैन । म उसलाई स्ट्रिट सपबारे स्पष्ट्रिकरण दिन थाल्छु । मानौं कुनै विचाराधीन मुद्दामा म स्ट्रिट सप पक्षधर वकिल हु“ । त्यसै पनि धेरै नबोल्ने ऊ मेरो लामो गनथन सुन्नुभन्दा चुपचाप हि“ड्न रुचाउ“छ ।

‘अरु कुनै ठाउ“ नपाएर त्यही ठेलामै जानुपर्ने’ निलकमलले बाटोमा भन्छ । ऊ अझै जान नचाहेजस्तो प्रस्टिन्थ्यो । ‘सक्दो स्ट्रिट सपस“ग आफू अभ्यस्त हुन सिक भाई, बिदेशमा त यत्तिको काम गर्न पनि मारामार छ रेπ’ म ठट्याउली पारामा प्रस्तुत हुन्छु । हुन पनि युरोपेली र उत्तर अमेरिकी मुलुकहरुमा आफ्नो लामो बिदामा स्कुले र कलेजका बिद्यार्थीहरु स्ट्रिट सपमा काम गर्न मरिहत्ते गर्छन् । जुन उनीहरुको पटेक खर्च जुटाउने राम्रो अवसर हो । त्यहा“ काम गर्दैमा उनीहरुको स्तर नापिदैंन । मध्यम र उच्च घरानिया सबैजसो परिवारका केटाकेटीको लागि स्ट्रिट सपमा काम गर्नु आदर्शको बिषय हो । म स्ट्रिट सपमा बिल ग्रेट्स गएर खाजा खाएको सम्झाउ“छु । अहिले काठमाण्डौंमा त्यस्तै छ, स्ट्रिट सपहरु कुनै पश्चिमा मुलुकका भन्दा कम छैनन् । कारण यहा“ नया“ जेनेरेसनका तन्नेरी स्ट्रिट सपका मालिक (वा कुक) हुन । यहा“ साधारण ठेलामा जस्तो फोहर पानी छैन्≤ जारको शुद्ध पानी छ । स्वास्थ्यका दृष्टिले नराम्रो मानिने पत्रिकाका टुक्रामा खानु पर्दैन, टपरीको ब्यवस्था छ । सबभर बस्नका लागि केही कुर्ची र बेञ्चको प्रयोग गरिएको छ । तन्नेरीहरुले हाम्रो बुझाईका ठेलाबाट स्ट्रिट सपको रुप दिन सकेका छन् । अझ कति त आफ्नो पढाईस“गै स्ट्रिट सपलाई लगिराखेका छन् । म खाजा खान जा“दा धेरै त्यस्ता तन्नेरीलाई भेटेको छु जो स्ट्रिट सपमा काम गरेकै भरमा आफ्नो पढाई र काठमाण्डौंको महंगो खर्च धानिरहेका छन् । रोजगारका लागि मात्र सरकारलाई दोष दिनेहरुलाई स्ट्रिट सपका मालिकहरु राम्रा जवाफ हुन् । त्यसैले बिल ग्रेट्सजस्तै स्ट्रिट सपमा हाम्रा प्रधानमन्त्री र मन्त्रीहरु गएर खाएमा त्यो मिहिनेती र लगनशील तन्नेरीका लागि सच्चा सम्मान हुनेथियो ।

पहिलेपहिले ठमेल र बसन्तपुरमा मात्र लाग्ने स्ट्रिट फुड फेस्टिबलले अहिले देशब्यापी रुप लिन लिंदैछ । हालसालै पोखरा र बीरगंजमा स्ट्रिट फुड फेस्टिबल सम्पन्न भए । स्वादिला खानास“गै स्थानिय ब्याण्डले आफ्ना संगीत र नृत्य फुड फेस्टिबलमा देखाए । समयसमयमा आयोजना गरिने यस्ता फुड फेस्बिल स्ट्रिट सपकै उपज हुन् । जसलाई तन्नेरीहरु एकप्रकारले उत्सवको रुपमा मनाउने गर्छन । त्यस्तै स्ट्रिट सपलाई देशब्यापी बनाउन सरोकारवाला सबैले सहज वातावरणको सिर्जना गराउनुपर्छ ।

काठमाण्डौंमा स्ट्रिट सपमा हुने परिकारमा समेत अहिले परिवर्तन आएको छ । पहिलेपहिले मःमः मात्रका लागि चलाइने स्ट्रिट सपमा आजकल ससेज, सेकुवा, सुकुटी, आलुपकौडाजस्ता चलनचल्तिका बिदेशी परिकारलाई पनि तन्नेरीहरु थप्दै लगेका छन् । तराईमा भए चाउमिन, लिट्टी, चटरमटर, अण्डाभुजा, चिसो पेय, पान, आदि थपिन्थे होला ।

पहिलेपहिले ब्यवसायिक उद्देश्यले खोलिएका केही स्ट्रिट सप बाहेक बिद्यार्थीले स्ट्रिट सपको शुरुवात भने बाल बिकास युवा सञ्जाल, नया“बानेश्वरका तन्नेरीहरुले गरेको मोति लामा बताउ“छन् । मोतिका अनुसार त्यसबेला (२०५७ सालतिर) उनीहरुले सञ्जालका सदस्यहरुको पालो मिलाएर दिनहू“ सा“झ ४ घण्टा घुम्ती खाजा पसल सञ्चालन गर्थे । जसले ३ बर्षजति निरन्तरता पायो । अहिले त्यसैलाई धेरैले पच्छ्याउ“दा आफ्नो शुरुवात सार्थक भएकोमा उनीहरु खुसी ब्यक्त गर्छन् ।

त्यसबीचमा निलकमल र मैले धेरैथरी परिकार खायौं, त्यो पनि थपिथपि । सडकका रमाइलो हेर्दै खाजा खा“दा घण्टौं बितेको पत्तै भएनछ । ‘कतै मेरो बजेट न नाघेन’ म झस्किन्छु । मात्र २ सय असी । धन्न स्ट्रिट सप । म २० रुपया“ फाइदामै रहें ।

Copied from Hello Shukrabar, a youth suppliment on KANTIPUR daily via http://www.ekantipur.com/